O skuteczności procesu komunikacji, decyduje bardzo wiele elementów: używane słowa i zwroty, postawa, mowa ciała, stosunek do rozmówcy, emocje, umiejętność zrozumiałego przekazania informacji, dostosowanie sposobu i formy do odbiorcy. To zaledwie kilka z czynników, które mają bardzo duży wpływ na efekt wymiany zdań. Tłumaczowi zaś ta skuteczność jest bardzo potrzebna, zarówno w układach firmowych, w stosunku do klientów, jak i podczas pracy na przykład przy negocjacjach biznesowych.
Dialog a dyskusja: czym się różnią?
Te dwa pojęcia są często używane wymiennie, chociaż tak naprawdę oznaczają zupełnie różną formę komunikacji:
- dialog jest zazwyczaj wymianą zdań na określony temat;
- w dyskusji mamy do czynienia z prezentowaniem przez uczestników swoich własnych, zazwyczaj różniących się od siebie, opinii.
Zasadnicza różnica jest więc taka, że dialog zakłada współpracę i dążenie do wspólnego celu, podczas gdy dyskusja ma miejsce tam, gdzie występuje (często znacząca) różnica zdań i staramy się znaleźć kompromis – lub częściej po prostu przekonać rozmówcę do swojej opinii.
Podczas rozmowy z klientem zdecydowanie stawiamy na dialog
Sam układ zleceniodawca – zleceniobiorca zakłada gotowość stron do współpracy. Można więc co prawda dyskutować o poszczególnych jej elementach, na przykład o sposobie wykonania usługi, kiedy zdania na ten temat są różne, generalnie jednak stosuje się tu dialog.
Naczelną zasadą musi być więc wspólny cel oraz dopasowywanie środków do jego osiągnięcia. Najczęściej dochodzi się do tego poprzez wymianę informacji, poglądów oraz oczekiwań obu stron. Odbywa się to jednak od razu z założeniem, że nikt nie chce koniecznie „stawiać na swoim”, a jedynie doprecyzować zasady współpracy.
Wspólnym celem tłumacza i klienta jest zazwyczaj dobrej jakości przekład, wykonany w odpowiadającym im oraz realnym czasie, za akceptowalną dla obu stron stawkę.
W trakcie rozmowy może się okazać, że dialog wyzwala pewne refleksje – na przykład:
- podana stawka jest zdaniem klienta mocno wygórowana i stwierdza on, że nie dysponuje odpowiednią ilością pieniędzy, aby zlecenie opłacić – tłumacz może zacząć się w tym momencie zastanawiać, czy jego cena rzeczywiście nie odbiega znacząco od rynkowej;
- określony przez wykonawcę termin jest zdaniem klienta zbyt odległy, tłumacz jednak wyjaśnia mu, że nie da się wykonać przekładu szybciej bez straty na jego jakości – w efekcie zleceniodawca dochodzi do wniosku, że jego oczekiwania co do czasu realizacji zadania są nierealistyczne.
Powyższe przykłady pokazują, że w dialogu porozumienie jest podstawą, a dopracowuje się głównie konkretne warunki – i to z nastawieniem na wzajemne zrozumienie swoich stanowisk, racji i argumentów. Dialog wymaga odsunięcia na chwilę na bok własnych przekonań, ich chwilowego zawieszenia – „myślę inaczej, niż mój rozmówca, ale wysłucham tego, co ma do powiedzenia, aby wypracować wspólny sposób osiągnięcia celu”.
Dlaczego warto prowadzić dialog?
Korzyści płynące z zastosowania tej formy konwersacji odnoszą obie jej strony. Tłumacz występuje tu w roli profesjonalisty, którego rolą jest wyjaśnienie bardziej specjalistycznych i wymagających fachowej wiedzy zagadnień. Klient, jako laik, ale potrzebujący określonej usługi, może z kolei określić swoje oczekiwania co do formy, czasu czy ceny wykonania zlecenia.
Przedstawienie swoich stanowisk oraz obustronne ich uzasadnienie buduje w pewnym sensie wzajemne zaufanie, dzięki któremu możliwa jest znacznie bardziej efektywna i satysfakcjonująca współpraca. Stąd właśnie zdecydowana przewaga dialogu nad dyskusją w kontaktach z klientem: ten pierwszy jest „pokojową” formą rozmowy, a nawet negocjacji, nastawioną na uzyskanie wspólnego celu.
Na imię mam Gniewomir i pochodzę z Gdyni, gdzie mieszkam i od 3 lat pracuję jako tłumacz języka hiszpańskiego w biurze tłumaczeń. Od dziecka fascynowały mnie języki obce i dzięki temu dziś pasja jest moim sposobem na życie. Sporo tez czytam i lubię dzielić się w Państwem moimi spostrzeżeniami na różne ciekawe tematy, Dobrze poznałem swój zawód oraz wymagania, które są w nim stawiane. Dzięki temu nie jest mi obca ani teoria, ani praktyka. Po pracy lubię obejrzeć dobry film i czytać książki z gatunku SF.
