650 milionów użytkowników języka hiszpańskiego to liczba, która może zawrócić w głowie. I choć wydawać by się mogło, że język hiszpański jest tylko jednym z języków europejskich, to jednak jego znaczenie jest znacznie ważniejsze. Dość tylko powiedzieć, że współcześnie uważa się ten język za drugi najważniejszy język w komunikacji międzynarodowej! A wszystko to za sprawą liczby państw, w którym hiszpański jest językiem urzędowym – jest ich bowiem aż 20! Mało kto jednak wie, że oprócz wzorcowego języka kształtowanego przez Real Academia Española (odpowiednik Rady Języka Polskiego), „języków hiszpańskich” jest znacznie więcej: zarówno tak odległych od standardu jak język kataloński, jak i zbliżonych – lecz będących zupełnie innymi językami!
Język hiszpański, czyli castellano
W przypadku języków tak rozproszonych na mapie świata jak hiszpański, niezwykle trudno o to, aby każdy użytkownik posługiwał się tym samym słownictwem oraz gramatyką. Z tego względu warto pamiętać, że mówiąc o języku hiszpańskim najczęściej mówimy o standardzie castellano (języku kastylijskim), który uchodzi za wzorcową odmianę tego języka. Podobnie jak angielskie Received Pronounciation, castellano (zwane również w Hiszpanii español) jest standardowym językiem każdego tłumaczenia hiszpańskiego, w tym języku rozmawia również hiszpańska rodzina królewska, wersji tej uczą się również standardowo obcokrajowcy.
„Języki hiszpańskie”, czyli co ma język kataloński do hiszpańskiego
Zgodnie z zapisami konstytucji Hiszpanii, językiem urzędowym tego kraju jest język kastylijski, czyli castellano. Każdy, kto odwiedzał Barcelonę wie jednak, że w Hiszpanii dużą rolę odgrywa m.in. język kataloński. Warto więc przyjrzeć się tej sprawie, bowiem jest ona ciekawa nie tylko z lingwistycznego punktu widzenia.
Okazuje się bowiem, że mianem „języków hiszpańskich” nie określa się odmian języka hiszpańskiego (dialektów), lecz lokalne języki (mające niekiedy status urzędowych) o ograniczonym terytorium. Do takich języków zalicza się następujące języki:
aragoński w Aragonii
aranejski w Dolinie Aran
asturyjski w Asturii
baskijski w Baskonii i Nawarze
estremadurski w Estremadurze
galicyjski w Galicji, Eo Navii, El Bierzo i Dolinie Jalamy
kantabryjski w Kantabrii
kataloński w Katalonii, La Franji i na Balearach
leoński w Leonie
portugalski w Olivenzie
- walencki w Walencji i El Carche.
Dialekty języka hiszpańskiego, które warto znać
Chociaż do dokonania tłumaczenia hiszpańskiego wystarczy jedynie znajomość standardowej wersji języka (obowiązującej na terenie całego kraju), to jednak warto zdawać sobie sprawę z tego, że nie wszędzie mówi się w ten sam sposób. Zasadniczo każdy region posiada swoją własną specyfikę – mówi się, że dialekt kastylijski najbardziej szeleści, zaś o andaluzyjskim – że ze względu na „zjadanie” końcówek nie sposób go zrozumieć. A wśród najważniejszych dialektów znajdują się następujące:
amestáu w Asturii
andaluzyjski
castrapo w Galicji
castúo w Estremadurze
catañol w Katalonii
churro w Walencji
euskañol w Baskonii
isleño na Wyspach Kanaryjskich
kastylijski w Kastylii, Kantabrii i Leonie
maño w Aragonii
panocho w Murcji
Czy to koniec listy języków hiszpańskich?
Nie tak dużo dialektów hiszpańskiego, jak mogłoby się wydawać? Nic bardziej mylnego. Antes que acabes, no te alabes (dla osób potrzebujących tłumaczenia hiszpańskiego: nie chwal dnia przed zachodem słońca). Czemu?
Lista dialektów języka hiszpańskiego w Hiszpanii jest znacznie dłuższa – można wymienić co najmniej kilkanaście innych, nieco mniej popularnych
Powyższa lista obejmuje jedynie języki używane w Królestwie Hiszpanii – nie zapominajmy jednak, że język hiszpański jest używany jako urzędowy w 19 innych krajach, zaś hiszpański w krajach Ameryki Łacińskiej odbiega od języka kastylijskiego. Najciekawsze odmiany hiszpańskiego to:
Amazónico (używany w regionie Amazonii),
Cordobés (używany w argentyńskiej Córdobie),
Rioplatense (używany w Argentynie i Urugwaju),
Beliceño (używany w Belize),
Caraqueño (jeden z dialektów wenezuelskich),
Costarricense (używany w Kostaryce),
Chilote (używany na południu Chile),
Barranquillero (jeden z dialektów kolumbijskich),
Ecuatorial (używany m.in. w Ekwadorze),
Neomexicano (używany w Nowym Meksyku i Kolorado).
Yucateco (używany na półwyspie Jukatan),
Limeño (używany w Limie),
Maracaibero (jeden z dialektów wenezuelskich).
Na imię mam Gniewomir i pochodzę z Gdyni, gdzie mieszkam i od 3 lat pracuję jako tłumacz języka hiszpańskiego w biurze tłumaczeń. Od dziecka fascynowały mnie języki obce i dzięki temu dziś pasja jest moim sposobem na życie. Sporo tez czytam i lubię dzielić się w Państwem moimi spostrzeżeniami na różne ciekawe tematy, Dobrze poznałem swój zawód oraz wymagania, które są w nim stawiane. Dzięki temu nie jest mi obca ani teoria, ani praktyka. Po pracy lubię obejrzeć dobry film i czytać książki z gatunku SF.
