Teksty prawne i prawnicze nie tłumaczy się ot tak. To bardzo specyficzna branża. Stosuje się w niej język wysoce specjalistyczny. A ten nie każdy jest w stanie zrozumieć. Tak naprawdę język prawniczy rozumieją głównie prawnicy. Na czym polegają tłumaczenia prawne? Czy tłumaczenia prawnicze i prawne to to samo? Czy są to pojęcia tożsame? Kto powinien wykonywać taki przekład? Czy to tłumacz przysięgły? A może inny specjalista z dziedziny prawa? Oto kilka słów o tym czym się różnią tłumaczenia prawnicze i prawne.
Jaki jest język stosowany w prawie
Aby wiedzieć czym się różnią tłumaczenia prawnicze i prawne, najpierw trzeba poznać czym każde z nich jest. To nie są pojęcia tożsame. Zacznijmy od tego, że teksty prawnicze i prawne napisane są różnymi językami. Nie chodzi tu oczywiście o dany język obcy, a o rodzaj języka. Dodajmy – języka branżowego. Tekstem prawnym są akty mające moc prawną. Napisane są językiem prawnym. To akty prawne jak np. Konstytucja czy ustawy. Ale również wyroki sądowe.
Z kolei teksty prawnicze pisane są językiem prawniczym. To np. pisma urzędowe czy procesowe. Wydaje się, że to to samo? Wcale nie. Język prawniczy służy do interpretacji języka prawa. A to już zupełnie co innego. Do tego rodzaju dokumentów należą te znajdujące się w obrocie prawniczym. To na przykład akty notarialne, pełnomocnictwa czy umowy handlowe. Do tego rodzaju tekstów zaliczamy też artykuły naukowe i analizy prawnicze. Ich zakres jest naprawdę ogromny.
Bez względu na to czy mamy do czynienia z tekstem prawnym czy prawniczym, ich tłumaczenia są trudne. Pisane są językiem skomplikowanym i specyficznym. Charakterystycznym dla prawników. Tłumaczenia prawne i prawnicze wymagają od tłumacza ogromnej wiedzy. Nie tylko samej znajomości języka obcego. Także konkretnej wiedzy z zakresu prawa. Ale to wciąż nie wszystko. Tłumacz musi nie tylko znać język źródłowy i docelowy oraz mieć wiedzę prawną. Musi także znać system prawny obu krajów. Zarówno kraju tekstu źródłowego jak i docelowego. Pamiętajmy, że systemy prawne krajów różnią się od siebie. Czasami nawet zasadniczo. Dlatego nie da się tłumaczyć tekstów prawnych i prawniczych w oderwaniu od niego. Zatem, czym się różni tłumaczenie prawnicze od prawnego? Tym, że dokumenty prawne napisane są językiem prawnym, a dokumenty prawnicze – językiem prawniczym.
Warto przeczytać: Ile zarabia kierownik biura tłumaczeń?
Teksty prawne i prawnicze – czym się różnią od siebie?
Jak widać jest duża różnica między tekstem prawnym i prawniczym. Teksty prawne to te, które stanowią prawo. Wydawane są przez organy państwowe i sądy. Ich specyfika polega na tym, że napisane są językiem trudnym do zrozumienia dla zwykłego człowieka. Pojęcia i terminologia w nich zawarta może wywołać nie lada zamieszanie. Dla kogoś nie znającego języka prawa stanowią tajemniczy szyfr. I całkowicie niezrozumiały. Naszpikowane są terminologią prawną, którą rozumieją tylko prawnicy. W takich tekstach należy spodziewać się zwrotów, które mają konkretne znaczenie prawne. Podobnie jest z tekstami prawniczymi. Potrafią je zinterpretować wyłącznie prawnicy. Bo to jest ich język codzienny. Dlatego tego rodzaju treści powinny być zlecane do tłumaczenia wybitnym znawcom. Nie tylko języków. Także, a może przede wszystkim znawcom prawa.
Tłumaczenia tekstów prawniczych – to tłumacz musi wiedzieć
Różnica między tekstami prawnymi i prawniczymi nie zmienia zasad ich tłumaczenia. Do każdego z nich należy podejść z precyzją. Bo w tłumaczeniu dokumentów liczy się o wiele więcej niż sam przekład. Z jakiegokolwiek języka. Bez względu na to czy tłumaczymy dokumenty sądowe z języka angielskiego czy języka niemieckiego, muszą spełniać określone warunki. Bez nich można zapomnieć o profesjonalnym tłumaczeniu tego rodzaju treści. Jakie wyzwania czekają na tłumacza prawniczego?
Jednym z nich jest terminologia prawnicza. Pamiętajmy, że jest ona bardzo specyficzna. I zrozumie ją wyłącznie prawnik. Albo tłumacz, który jest prawnikiem. Skąd czerpać wiedzę o prawnych terminach? Najprostszym sposobem są studia prawnicze. Podczas nich każdy student uczy się fachowych pojęć i ich znaczenia. Bez tego nie da się przejść przez te studia. A prawnicza i prawna terminologia to absolutna podstawa pracy każdego prawnika. Jeśli jej nie zna, nie sporządzi pisma procesowego ani pisma sądowego.
Warto wiedzieć, że każde pojęcie ma konkretne znaczenie. W języku prawników nie ma żadnych przypadkowych słów. Każde z nich ma konkretne, ściśle związane z daną sytuacją prawną znaczenie. Dlatego ten język cechuje wysoki stopień sformalizowania. Z tych powodów teksty pisane językiem prawniczym najlepiej zrozumie prawnik. Albo osoba mająca ogromne doświadczenie w tego rodzaju przekładach. Stąd przekład tekstów prawnych i prawniczych musi być dokładny i precyzyjny. Tłumacz musi wykazać najwyższą staranność ich tłumaczenia. Nie chodzi tu oczywiście o tłumaczenie dosłowne, a o staranne dopasowanie ich znaczenia do treści tekstu. Tak dokładne, jak to tylko możliwe.
W tłumaczeniu dokumentów z zakresu prawa liczy się każda kropka czy przecinek. Bo takie niuanse mają tu ogromne znaczenie. Wszystko po to, aby uniknąć takich pomyłek jak w przypadku Million Dollar Comma. Tu zwykły przecinek zmienił zupełnie sytuację strony, a cała sprawa kosztowała milion dolarów kanadyjskich. Każdy tłumacz prawniczy zna tę historię. Jest ona przestrogą przed lekceważeniem pozornie nic nieznaczących szczegółów. Bo tu właśnie każdy, nawet najdrobniejszy detal może mieć ogromne znaczenie. Tłumaczenia tekstów prawniczych i prawnych to naprawdę trudna sztuka. Bo są to tłumaczenia specjalistyczne. Ogromnie sformalizowane i wymagające. Zdecydowanie więcej niż pozostałe treści, które powierzamy do biura tłumaczeń.
Czy tłumaczenia prawne i prawnicze to tylko tłumaczenia pisemne? Okazuje się, że nie. To również tłumaczenia ustne. Gdzie najczęściej realizowany jest przekład ustny treści prawniczych? W toku postępowania sądowego, na przykład podczas przesłuchania oskarżonego, który nie mówi po polsku i nie rozumie języka. Wówczas tłumacz tłumaczy takiej osobie treść dokumentów urzędowych albo pytania sądu.
Czy zawsze teksty wymagają uwierzytelnienia?
Właściwie cechą charakterystyczna tekstów prawnych oraz prawniczych jest to, że powinny być one uwierzytelnione. Zasadniczo każdy tekst może być poświadczony. Nawet prosta ulotka. Czy zatem teksty prawne i prawnicze powinny mieć formę tłumaczenia poświadczonego? Tak naprawdę – to zależy. Od czego? Od wielu czynników. Przede wszystkim od znaczenia danego dokumentu. Bo tekstów o charakterze prawnym jest mnóstwo. I podobnie w wielu sytuacjach mogą być one wykorzystane. Dlatego tak ważny jest cel złożenia pisma czy dokumentu. Zasadniczo dokumenty powinny być tłumaczone przez tłumacza przysięgłego. To tłumacz specjalizujący się w tłumaczeniach tekstów prawnych oraz prawniczych. Kim jest tłumacz przysięgły? Zawód tłumacza przysięgłego jest w Polsce zawodem zaufania publicznego. Kandydat na tłumacza przysięgłego musi spełnić wysokie wymagania. Przede wszystkim musi mieć zdany egzamin na tłumacza przysięgłego. Jego prawo do realizacji tłumaczeń uwierzytelnionych wypływa z uprawnień do wykonywania zawodu.
Czy zatem każdy tekst prawniczy powinien być uwierzytelniony? Okazuje się, że nie. Tylko te dokumenty, których moc prawna zależy od ich poświadczenia. Wszystkie inne dokumenty można powierzyć osobie, które nie ma uprawnień tłumacza przysięgłego. Może to być ekspert od tłumaczenia technicznego czy tłumaczenia finansowego. Wszystko jak widać zależy od rangi dokumentu.
Tłumaczenia prawne i prawnicze są ogromnym wyzwaniem dla tłumacza. Nawet tego, który ma duże doświadczenie w tłumaczeniu takich treści. Dlatego warto wybrać starannie osobę, która zajmie się tego rodzaju tłumaczeniem. Nie może być nią osoba bez doświadczenia. I to nie tylko językowego. Bo tłumaczenia prawnicze – czym one by nie były, to najwyższy poziom wtajemniczenia tłumacza. Taki tłumacz musi wiedzieć czym jest poufność i bezpieczeństwo dokumentów. Nie może ujawniać żadnych informacji, których dowiedział się podczas pracy. Stąd tak ważne jest aby tłumaczeniem z języka obcego na język polski tekstów prawnych zajmowały się osoby godne zaufania. A z pewnością taką osobą jest tłumacz z dobrego biura tłumaczeń. Dzięki temu mamy pewność, że taki przekład jest poprawny i rzetelny. Bez względu na język przekładu. Każde tłumaczenie prawnicze, z języka niemieckiego czy angielskiego jest prawdziwą sztuką. Warto o tym pamiętać.
Może Cię także zainteresować:
- Czym się różni tłumaczenie zwykłe od przysięgłego?
- Szkolenia dla tłumaczy online
- Gdzie zrobić tłumaczenie dokumentów?
Na imię mam Gniewomir i pochodzę z Gdyni, gdzie mieszkam i od 3 lat pracuję jako tłumacz języka hiszpańskiego w biurze tłumaczeń. Od dziecka fascynowały mnie języki obce i dzięki temu dziś pasja jest moim sposobem na życie. Sporo tez czytam i lubię dzielić się w Państwem moimi spostrzeżeniami na różne ciekawe tematy, Dobrze poznałem swój zawód oraz wymagania, które są w nim stawiane. Dzięki temu nie jest mi obca ani teoria, ani praktyka. Po pracy lubię obejrzeć dobry film i czytać książki z gatunku SF.
